🦪 Wiersz O Zachowaniu Się Przy Stole Tekst

Cyzjojan. Cyzjojan (łac. Cisiojanus) – średniowieczny wierszowany kalendarz o charakterze mnemotechnicznym . Cyzjojany zbudowane były w ten sposób, że każdy miesiąc opisywały dwa wersy. W każdym dwuwersie poszczególne sylaby informowały o świętach stałych oraz o dniach, w których wspominało się świętego. Starasz się być dobrą mamą, spędzasz godziny w kuchni gotując dla swojego dziecka posiłki, na które później nie chce nawet spojrzeć? Efekt jest co najmniej m Utwór „Ocalony” powstał pod wpływem wojennych doświadczeń Tadeusza Różewicza. Jako młodemu człowiekowi przyszło mu się zmierzyć z okropnościami trudnymi do wyobrażenia: obozy koncentracyjne, komory gazowe, dzielenie ludzi ze względu na rasę i eliminowanie ich ze względu na pochodzenie. Wiersz opowiada o doświadczeniu wojny. Z XV wieku pochodzą: Kazania Gnieźnieńskie (tekst zawiera 103 kazania łacińskie i 10 polskich, skierowane odbiorcy z ludu), wiersz Słoty "O zachowaniu się przy stole" (najstarszy zabytek poezji świeckiej), "Satyra na leniwych chłopów" (średniowieczna satyra), "Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią" (dialog o charakterze Początek wiersza O zachowaniu się przy stole, zachowany dzięki fotokopiom, sporządzonym przed II wojną światową O zachowaniu się przy stole (znany również jako: wiersz Słoty O chlebowym stole ) - wiersz będący przykładem średniowiecznej poezji polskiej nieznanego autora. Komentarze (1) „Do prostego człowieka” to wiersz Tuwima o wymowie pacyfistycznej. Postawa poety jawi się tu jako jasny i stanowczy sprzeciw wobec wojny, której zwykle towarzyszą wzniosłe hasła, jednak w rzeczywistości kryją się za nimi jedynie partykularne interesy klasy rządzącej. Kłamstwo wojennej propagandyPoeta bez Czso le się na niwie zwięże, To wszytko na stole lęże. Przetoć stoł wieliki świeboda, Staje na nim piwo i woda, I k temu mięso i chleb, I wiele jinych potrzeb — Podług dostatka tego, Kto le może dostać czego. Z jutra wiesioł nikt nie będzie, Aliż gdy za stołem siędzie, Toż wszego myślenia zbędzie. A ma z pokojem sieść, A TEST NA CZYTANIE ZE ZROZUMIENIEM — Wiersz Słoty o chlebowym stole TEKST PIERWSZY Recytatyw [śpiew zbliżony do deklamacji tekstu] Słoty o dworskim obyczaju biesiadnym Najwcześniejszy znany polski utwór o tematyce świeckiej z incipitem „Gospodnie, da mi to wiedzieć…” (zwany rozmaicie, przeważnie Wierszem Słoty o chlebowym stole lub Wierszem o zachowaniu się przy stole Jeśli będziecie jeść we dwoje, jest szansa, że malec postanowi cię naśladować. 2. Podawaj mu jedzenie odpowiednio przygotowane. Mięso pokrojone na małe kawałeczki (na raz do buzi). Warzywa posiekane na małe kawałki, które wystarczy nabić na widelec i włożyć do ust. 3. Nie nakładaj zbyt dużo na talerz. pWKkb. O zachowaniu się przy stole - interpretacja i analiza wiersza Informacje wstępne „O zachowaniu się przy stole” to jeden z najbardziej wartościowych tekstów poetyckich polskiego średniowiecza. Jest to nie tylko pierwszy tekst reprezentujący rodzimą literaturę świecką, ale także najstarsze dzieło, które zostało podpisane przez autora. W tym wypadku był nim Przecław Słota – szlachcic z Ziemi Sieradzkiej, często spędzający czas w otoczeniu Tomasza z Węgleszyna. starosty generalnego Wielkopolski. Można mieć więc pewność, że Słota był człowiekiem dobrze wykształconym i doskonale zaznajomionym z ówczesnymi zwyczajami. „Wiersz Słoty o chlebowym stole” (można spotkać się również z taką nazwą tego dzieła) powstał najpewniej na początku XV w., a jego najstarszy zapis datowany jest na rok 1415. „O zachowaniu się przy stole” - interpretacja W średniowiecznej Europie wielką popularnością cieszyły się utwory opisujące zasady stosownego zachowania w rozmaitych sytuacjach. Związane było to z ewolucją kultury i gromadzeniem się ludzi w ośrodkach o określonych profilach (dwory królewskie, książęce i szlacheckie, klasztory, seminaria itp.). „Wiersz Słoty o chlebowym stole” to dzieło posługujące się elementem satyrycznym, który miał piętnować złe wzorce biesiadowania. Autor przywołuje wiele przykładów niewłaściwego zachowania: nieszanowanie hierarchii panującej na uczcie (wpychanie się przed ogół), nabieranie do ust zbyt wielkich ilości jadła, wypluwanie pokarmu i ponowne jego spożywanie itd. Kontrapunktem są ludzie „cni” – potrafiący zachować się doskonale. Ich obecność można bardzo szybko zaobserwować, gdyż są uprzejmi (nie zabierają całego jadła dla siebie, lecz dzielą się z innymi). Właśnie oni cieszą się największą sympatią służby, chętnie podsuwającej im najlepsze kęsy. W utworze „O zachowaniu się przy stole” można wskazać dwa dominujące tematy, dzielące utwór jakby na dwie części. Pierwsza część poświęcona jest wymienieniu niewłaściwych postaw przy stole i skonfrontowaniu ich z tymi, które godne są pochwały. Natomiast w drugiej autor podjął problematykę stosownego zachowania się w obecności kobiet oraz właściwego postępowania z nimi (należy podawać im najlepsze porcje jadła, dbać o czystość języka, okazywać szacunek itd.). W samym sposobie przedstawiania kobiet można dostrzec wpływy literatury rycerskiej (eposu), która zapoczątkowała ten trend w literaturze średniowiecznej: (…) Ktokoli czci żeńską twarz,/ Matko Boża, ji tym odarz:/ Przymi ji za sługę swego,/ Schowaj grzecha śmiertnego/ I też skończenia nagłego,/ Boć paniami stoji wiesiele,/ Jego jest na świecie wiele,/ I ot nich wszytkie dobroć mamy,/ Jedno na to sami dbajmy./ I toć są źli, czso jim szkodzą (…). Powyżej widzimy nie tylko polecenie Matce Bożej mężczyzn respektujących kobiety, lecz także wielką pochwałę płci pięknej. „O zachowaniu się przy stole” jest utworem poetyckim składającym się ze 114 wersów. Rękopis zdaje się zaprzeczać temu twierdzeniu, ale trzeba wziąć pod uwagę fakt, iż w średniowieczu bardzo oszczędnie gospodarowano pergaminem. Około 50 % tego dzieła napisane zostało ośmiozgłoskowcem, a pozostałe wersy posiadają zbliżoną ilość sylab (głównie siedem lub dziewięć). W utworze występują rymy klauzulowe – parzyste. Większość z nich jest żeńska, chociaż pojawiają się także męskie (np. chleb - potrzeb). Język utworu nie jest skomplikowany, posługuje się prostymi egzemplifikacjami, wyliczając naganne i poprawne zachowania. Jako że jest to przykład poezji świeckiej, brak tu skomplikowanej terminologii religijnej, która często była niezrozumiała dla ludzi spoza stanu duchownego. Pojawiają się natomiast słowa i frazy bardzo dosadne, co w zamyśle miało pomóc osiągnąć planowany efekt – wszak jest to przykład twórczości dydaktycznej. Podsumowanie „O zachowaniu się przy stole” to niedługi utwór wpisujący się w nurt literatury dydaktycznej. Dobrze widoczne jest w nim łączenie motywów popularnych na zachodzie Europy, co czyniło go zapewne elementarzem dobrego wychowania wśród polskiej szlachty. W swojej wymowie jest on bardzo bezpośredni, dosłowny – określone modele postępowania są łatwe do rozpoznania, a negatywne zachowania dosyć mocno krytykowane. Polecamy również: O zachowaniu się przy stole - opracowanie (autor, geneza, motywy) „O zachowaniu się przy stole” albo inaczej „Wiersz Słoty o chlebowym stole” to najstarszy polski utwór poetycki o tematyce świeckiej. Odznacza się on także jeszcze inną, bardzo istotną cechą – jest to pierwszy utwór w literaturze naszego kraju, który był sygnowany... Więcej » O zachowaniu się przy stole - tekst Gospodnie, da mi to wiedzieć,Bych mogł o tem czso powiedzieć,O chlebowem stole!Zgarnie na się wszytko pole,Czso w sto[do]le i w tobole,Czso le się na niwie zwięże,To wszytko na stole stoł wieliki świeboda,Staje na nim piwo i woda,I k temu mięso i chleb,I wiele jinych potrzeb —Podług dostatka tego, Więcej » Zobacz również O zachowaniu się przy stole - opracowanie (autor, geneza, motywy) Więcej O zachowaniu się przy stole - tekst Więcej Losowe zadania Potencjał kuli 0 Odpowiedz Więcej Obliczanie reszty z dzielenia wielomianu przez wielomian 0 Odpowiedz Więcej Rola tkanki łącznej 0 Odpowiedz Więcej Hanza, czyli fenomen w dziejach średniowiecza 1 Odpowiedz Więcej Rozwiąż nierówność 0 Odpowiedz Więcej Przecław Słota O zachowaniu się przy stole INFORMACJE WSTĘPNE W atmosferze kultury rycerskiej i miłości dworskiej rozwijała rozwijała się bujnie świecka liryka miłosna. Przodowała w tej dziedzinie Francja. W polskiej literaturze średniowiecznej nie ma pieśni miłosnych. Wprawdzie jeden z Piastowiczów - Henryk IV Probus tworzył wiersze miłosne, lecz pisał je po niemiecku. Jedynie kilka drobnych okruchów, wplecione w inne teksty piętnastowieczne, czasem nawet religijne, reprezentuje ten dział twórczości. Echa rycerskiego kultu kobiet docierały jednak do Polski. Świadectwem tego jest utwór O zachowaniu się przy stole.. Jego autor był szlachcicem z Gosławic w ziemi łęczyckiej, miał na imię Przecław, a w latach 1398 - 1400 pełnił obowiązki burgrabiego poznańskiego. Zmarł w 1419 roku. Wiersz O zachowaniu się przy stole składa się ze 115 wersów. Jest to najdawniejszy ze znanych nam wierszy obyczajowo-dydaktycznych. Autor dowodzi znajomości dworów wielmożów o obyczjów dworskich oraz biesiadnych na Zachodzie, które to obyczaje i wyższą kulturę będzie chciał rozpropagować wśród polaków. Utwór jest napisany wierszem zdaniowym, asylabicznym. Rytm jest nieregularny, podobnie jak rym. Wersy rymują się bowiem parzyście: aa,bb lub trójkowo: aaa,bbb. Czasem zachodzi połaczenie rymów parzystych z trójkowymi: aa,bbb. Wiersz O zachowaniu się przy stole możemy podzielić na odrębne części tematyczne. Utwór rozpoczyna się inwokacją, na którą składają się trzy pierwsze wersy: "Gospodnie, da mi to wiedzieć., Bych mógł o em cso powiedzieć, O chlebowym stole". Autor zwraca się w niej do Boga z prośbą o opiekę i natchnienie, aby twórca mógł dobrze spełnić swoje zadanie. Celem utworu am być wychwalenie zalet stołu, ale nie tylko. Tego dowiadujemy się jednak z kolejnych wersów utworu. Część druga to wersy 4 - 13. W nich autor ukazuje bogactwo "chlebowego stołu", jak wiele rzeczy może on pomieścić. Znaleźć można na nim plony z pola i ogrodu, wyroby ze zboża, wzystko co konieczne jest do wydania uczty: "Cso w stodole i w tobole, Cso le się na niwie zwięże, To wszystko na stole lęże". W trzeciej części autor wyjawia, czemu służy stół. Mówią o tym wersy 14-18. Oprócz tego, że stół gromadzi wszelkie dary do spożycia, łączy ludzi, wprowadza w atmosferę pokoju, karmi zebranych do syta. Następnie autor tworzy zręczną karykaturę ludzi zebranych wokół stołu, patrzy na nich bardzo krytycznie i ocenia właśnie z pozycji zaznajomionego z kulturą i obyczajowością dworską w Europie Zachodniej. Bardzo razi Słotę brak ogłady i nieznajomość zasad zachowania się przy stole. Zuważa, że wielu siada przy stole niczym zwierzę, to zastosował Słota porównanie do woła "siędzie za nim jako wół". Jeszcze inni garbią się tak, że prawie brodą dotykają misy. Rażą Słotę również brudne ręce, wybieranie dla siebie najlepszych kęsów, sięganie przez stół bez względu na obecność kobiet. Gani autor rubaszność i grubiaństwo polskich panów i rycerzy, wytyka ich wady. Nie poprzestaje jednak na tym i w kolejnej tematycznej części formułuje zasady średiowiecznego savior-vivre, ze szczególnym zwróceniem uwagi na postępowanie, zachowanie względem kobiet. Słota radzi kobietom, aby w trakcie posiłków dzieliły pokarm na małe części, zachowywały we wszystkim umiar. Rycerzom natomiat nakazuje, aby usługiwali niewiastom. Uważa, że kobiety są największym skarbem na świecie: "Ja was chwalę, panny, panie, Iżprzed wami nic lepszego nie". One są źródłem radości, wesela, dlatego należy je szanować i wychwalać ich zalety. Ten, kto gani niewiasty, sprowadza na siebie zgubę: "Boć jest korona czsna pani, Przepaść by mu, kto ją gani" Wiersz O zachowaniu się przy stole kończy modlitwa prośby. W niej autor wyjawia swe nazwisko i prosi Boga o udzielenie wszystkim ludziom radości i miłości. Bardzo ważnym przedmiotem w tym utworze jest stół. Wokół niego autor zgromadził wiele wyrazów określających go: "chlebowy, zgarnie wszystko dla siebie,jest tak ważny jak stodoła dla gospodarza czy tobół dla wędrowca, jest naczyniem dla owoców pola". Wyraz "stół" stał się podstawą pięknej metafory: "chlebowy stół". Przenośnia ta rodzi wiele skojarzeń, wśród których ważne są skojarzenia to ołtarz, miejsce składnia ofiary, która łączy ludzi. Inne skojarzenia , które pociąga za sobą analizowan metafora, interpretują "chlebowy stół" jako: - całość, istotę wszystkiego, wszystko, początek i koniec, - spichlerz, sakrbiec, źródło życia, - szczęście, wieczność. W kontekście religijnego rozumienia metafory "chlebowy stół" opisywana uczta może być zestawiona z Mszą Świętą bądź ucztą miłości, czyli Agape. Bliskie jest to kulturze i atmosferze średniowiecza, zwłaszcza że zarówno początek, jaki i koniec wiersza ma charakter modlitewny. Jest określoną prośbą skierowaną do Boga, prośbą o wysłuchanie modlitwy, opiekę i udzielenie daru radości. Wiersz kończy modlitewna formuła "Amen". Utwór Słoty pełnił funkcję moralizatorsko-dydaktyczną. Obok elementów karykatury zawiera bowiem konkretne wskazówki, napomina odbiorcę, pokazuje mu jak należy odpowiednio zachowywać się na dworze, w trakcie posiłków i zabawy. Służą temu czasowniki w trybie rozkazującym, który wywiera większy wpływ: trzymajcie, ukrywaj, dbajmy, przepaść by mu czyli niech zginie. Wszystkie użyte w tej części czasowniki służą przede wszystkim nakłanianiu i zachęcaniu do sięgania po właściwe wzorce zachowań obowiązujących na dworach średniowiecznych. W wierszu O zachowaniu się przy stole doskonale wyraża się złożoność i bogactwo kultury polskiego średniowiecza, współegzystencja elementów religijnych i świeckich, modlitwy i zabawy. Dobre zachowanie względem kobiet motywowane jest ze względów religijnych i rycerskich. W tym pierwszym aspekcie, kobietom należy się cześć i szacunek; tego między innymi dotyczy modlitwa kończąca utwór. Rycerska motywacja takego sposobu zachowania wiąże się z naśladowaniem wzorów zachodnio-europejskich, z wyborem damy serca, której należało się uwielbienie. Obraz obyczjów średniowiecznego rycerstwa polskiegodoskonale obrazuje nam powieść Henryka Sienkiewicza Krzyżacy. 24-10-2012, 21:32 #1 O zachowaniu się przy stole O zachowaniu się przy stole Rodzaj literacki: epika Gatunek literacki: spis zasad, satyra Autor, okoliczności i czas powstania utworu Równolegle ze średniowieczną poezją religijną rozwija się od początków XV w. poezja świecka. Jednym z pierwszych utworów jest O zachowaniu się przy stole. Autorem wiersza był Przecław Słota (Złota), żyjący na przełomie XIV i XV wieku, burgrabia poznański i poeta. Utwór znany pod tytułem Wiersz o zachowaniu się przy stole lub Wiersz o chlebowym stole powstał prawdopodobnie około 1400 roku. Tekst odkryty został przez A. BrÜcknera. Wbrew zwyczajom epoki wiersz nie jest anonimowy. Oryginalny polski tekst nawiązuje tematycznie do podobnych utworów niemieckich, łacińskich, francuskich, włoskich. Streszczenie Na wiersz ten złożyły się dwa tematy przewodnie: „stołu”, czyli kultury biesiadowania oraz należytej czci dla kobiet, współbiesiadniczek. Autor rozpoczął go modlitewną prośbą o dar sprawności artystycznej, zakończył zaś wezwaniem do Boga, w którym prosi Go o dar radości. Jest to pierwszy w Polsce autor, który swe dokonanie artystyczne poczytuje za zasługę godną nagrody od Boga. Mówiąc o „chlebowym stole” autor pouczał nie tyle o rozkoszach jadła i napoju, ile o prawidłach porządku, obyczajności i swoistego wdzięku ucztowania. Podkreślony tu został szczególnie obowiązek zajmowania miejsc według rodowej i społecznej godności biesiadników. Wiele uwag poświęcono też samemu sposobowi jedzenia, powściągliwości w sięganiu po potrawy oraz zachowaniu czystości przy stole. Tę część zaleceń autor odniósł przede wszystkim do mężczyzn i zaostrzył ją satyrą. Ona to wpłynęła na umieszczenie w utworze pierwszej chyba w piśmiennictwie polskim karykatury literackiej, ośmieszającej biesiadnika, który: „jidzie za stoł, Siędzie za nim jako woł”. Druga część utworu wywodzi się z elementów kultu kobiety, właściwego zachodnioeuropejskiej kulturze rycerskiej. Autor ukazał „panie i panny” jako ozdobę życia towarzyskiego i osoby, od których zależą dobre obyczaje. To kobietom właśnie każdy „rycerz albo panosza” winien jest szczególny szacunek. Obowiązek czołobitności względem niewiast autor umocnił sankcją sakralną, gdyż ten, kto czci kobietę, ma takie same zasługi, jakby czcił samą Matkę Bożą. Plan wydarzeń 1. Prośba do Boga o wsparcie dzieła autora piszącego „o chlebowym stole”. 2. Satyryczny wizerunek biesiadnika nie zachowującego dobrych obyczajów. 3. Zalecenia wobec kobiet zasiadających przy stole. 4. Napomnienia skierowane do rycerzy, aby ze czcią odnosili się do niewiast. 5. Prośba autora do Boga o udzielenie daru radości. Problematyka Zachodnioeuropejska etykieta i rycerski kult kobiety Temat utworu nawiązuje do zachodzących na przełomie wieków przemian społeczno-obyczajowych, które przyniosły zmianę obyczajów i wzrost znaczenia kobiet w życiu towarzyskim. Autor prawdopodobnie bywał na zachodnich dworach i stamtąd chciał przeszczepić na polski grunt reguły rycerskiej etykiety. Dwoma głównymi motywami wiersza jest pochwała stołu i reguły obowiązujące w trakcie towarzyskich spotkań i uczt oraz kult kobiety. Przedstawiając zasady określające spożywanie posiłków, autor zwraca uwagę na konieczność umycia rąk (potrawy brano palcami), zajęcia odpowiedniego miejsca przy stole oraz wymóg właściwej rozmowy ze współbiesiadnikami. Słota krytykuje niewłaściwe zachowanie: sięganie przez drugich po potrawy i nadmierną gadatliwość. Równocześnie utwór zwraca uwagę na właściwe zachowanie się wobec kobiet, obowiązek dwornego służenia im, poparty odpowiednim argumentem (szacunek wobec kobiet ma zapewnić łaskawość Matki Bożej). Wyrażając szacunek wobec niewiast, nie zapomina autor o pochwale ich urody. Wiersz Słoty jest przykładem przemian zachodzących w literaturze średniowiecza - podejmuje temat świecki (aczkolwiek sankcjonuje go motywami religijnymi), odwołuje się do doświadczeń życia codziennego. Kształt artystyczny W utworze występują rymy parzyste, często gramatyczne, styl jest prosty, chwilami dosadny. Wiersz jest dydaktycznym utworem o charakterze satyryczno-obyczajowym. Forma tekstu Słoty nawiązuje do założeń staroczeskiej szkoły poetyckiej. Jeśli pomogłem / mój upload się podobał odwdzięcz się dając punkty reputacji. To taka mała zielona gwiazdka w lewym dolnym rogu.

wiersz o zachowaniu się przy stole tekst